martedì 11 ottobre 2011

Sa limba de sas faulas.


Thathari, 11 de Santu Gaine, duamizas e undighi.


Unu liberu pro essere pius liberos.

Cuminzamus oe una rubrìca chi faeddat de liberos. B'amus impreadu calchi chida a nos illerare de custa cosa ma como sa bidea est leda: su furru a terra. 


In custa rubrìca chi amus giamadu Unu liberu pro essere pius liberos amus a presentare liberos noos e antigos chi dogni ispiritu liberu di diat dever legere.


No est unu tribagliu fazile e nemmancu lezeri, ma lu faghimus ca est menzus a nde faeddare de zertos liberos chi sighire a istare mutzigos comente oe.


Thathari, Graffiti (foto: Nello Bruno).
Sulla lingua del tempo presente, de Gustavo Zagrebelsky.

Una orta so istadu impressionadu dae sas peraulas de una persone chi istimo meda e chi si narat Giommaria Cherchi.
Giommaria Cherchi, su Professore,  lu connoschen totu sos comunistas de Thathari e de su cabu 'e susu. Est bistadu presidente de sa Provinzia, segretariu de federazione de su Partidu Comunista, insomma un omine chi at fattu sa pulitica in zittade e in Provinzia.

Passan sos annos e lu abbojo torra, ma custa 'orta no comente leader puliticu ma comente poeta. Sa cosa mi at unu pagu meravigliadu ma non pius de tantu ca in Sardigna un omine in mes'a deghe est poeta.

Su chi m'at impressionadu est custu: in sa sala Sciuti de su Palatu de sa Provincia, , in sa matessi sala inue issu aiat fattu pro tantos annos su leader puliticu de unu de sos duos partidos pius mannos de s'Italia, su partidu comunista, (s'ateru fit comente ischimus sa Democrazia Cristiana) Giovanni Maria Cherchi nesit custas paraulas fortes chi no apo mai pius ismentigadu: le parole della politica sono false, la parola della poesia è sempre vera.




Narat Gustavo Zagrebelsky, professore di dirittu e unu de sos leaders de su movimentu pro su rinnovamentu italianu Giustiza e Libertà, chi in sa soziedade b'at tres ambitos chi si unfluenzana ma no si deven ammisciare unu cun s'ateru: sa soziedade politica, sa soziedade economica, sa soziedade e sos simbulos.
Cando una de custas si cheret appadronanre de un'atera o de totas duas ateras suzedit dannu mannu a sa soziedade tota. In pagas paraulas totalitarismu e fascismu.

Faghimus pagos esempios: si sa politica si cheret appadronare de s'economia amus una situazione comente in sa Russia comunista-staliniana, opuru comente in su lobbismo de sa soziedade americana, inue lu poden bider puru sos maccos chi sa politica no la faghen ne Bush nè Obama ma la faghen sas lobbies de sos armamentos chi deven organizzare clachi gherra pro consumare unu pagu de carros armados, proiettiles, missiles, aereos, e elicotteros de gherra. Duncas comunismu o capitalismu sempre frigados semus. Su potere est sempre de sos potentes abberu, sas lobbies economicas chi imprean sa pulitica pro sos affares issoro.

In sos paeses arabos est sa soziedade dse sos simbulos, sa religione, alleada cun sas monarchias o sa tirannide chi s'esta appadronada de sa soziedade economica.

In Italia, narat Zagrebelsky, sa pulitica s'est appadronanda de sos simbulos, est a narrer de sos ipsazios collettivos chi pertenin a su populu: un esempiu pro tottu diat esser proibidu a unu partidu de si giamare forza Italia, ca sa peraula Italia est unu simbulu colllettivu. Zagrebelski narat chi cando sa pulitica s'appadronat de sos simbulos amus cussu chi si narat fascismu, chi bi nd'at de medas galidades, no est chi totu imprean su randello, bastat de impreare sa televisione, s'informazione(_disinformazione) e su giogu est fattu.

Custas cosas Zagrebelski las narat puru e bene meda in d'unu libereddu aggradessibile, Sulla lingua del tempo presente, (Einaudi, 2010, € 8,00).

Su liberu de Zagrebelski ispiegat comente sa menzogna politica passet a primu e totu in sa manipolazione e su degradu de sa limba.
Su degradu de sa limba in sa pulitica italiana est sutta sos ojos de tottu. Medas italianos no abbaidan pius sas trasmissione puliticas no solu ca su guvernu berlusconianu - pardon, sa rai berlusconizzada, los at cancellados o fattos incapatzes de noghere, ma puru ca sa limba de custas trasmissione est insupportabile, volgare, ruza e mischina.

Una 'olta chi su potere at fattu custu, su restu est meda pius fazile.
Comente naraiat George Orwell chi manipulat  sa limba manipulat su pensieru, e chi manipulat  su pensieru manipulat sa memoria.

Insomma, no costat meda, comporadebollu.

Su liberu de Zagrebelsky (Einaudi, 2010)
Deus (o chie pro issu) bos muntenzet in salude.

Nessun commento:

Posta un commento

NOSTALGIA

THATHARI , SU TRES DE LAMPADAS 2019 Nostalgia, est paraula grecana, cheret narrere, comente ischides tottu, dizizu de torrare an domo ...