venerdì 30 dicembre 2011

Serendipidade

Thathari, su 30 de Nadale Duamizas e undighi.

SERENDIPIDADE


In custu periodo de festas est bene a nos ammentare calchi peraula bona pro sa vida: Una de custas peraulas bonas est serendipidade chi nos ammentat serenidade e sirenas e forsis selène. Est una peraula pro a mie importante e bos cherzo contare s'origine: chi est comente medas bortas capitat, italianissima. 


Deo acciapesi sa peraula serendipity, in d'unu blog inglesu chi faeddaiata de blogs, a sa fine de sos annos '90 o a s'incuminzu de su duamiza. 


Parizzas persones ana intesu faeddare de serendipidade  serendipity in inglesu, serendipità in italianu, ma pagas ischini forsis s'origine de sa peraula e su sinnificu veru.


Serendipidade benit interpretadu comente "sa capazidade de agattare cosa chi no si fini chirchende". Ma custa est solu una interpretazione superficiale.


Su sinnificu veru est: " su donu de agattare cosas importantes ( e de las reconnoschere comente tales) mentras chi unu fit chirchende tot'attera cosa": Duncas duas cosas sunu importantes meda pro ch bi siat serendipidade: unu donu naturale (predisposizione) e "sagacia" est a narrer "agudesa mentale".


Sa pius partes de sas iscobertas iscientificas sunu fizas de sa serendipidade, ma si no b'at ispiritu de osservazione cussa iscobertas no fin bistadas iscobertas!


Ca est fazile meda a cunfundere sa serendipidade cun sua maestade su "casu" chi no est cussu chi si faghet dae su latte, ma "sua maestà il caso" chi dominat sa vida de sos mortales.


Si bi pensades pro casu naschimus in d'unu logu - pondie, sa Sradigna - e no in Africa o in Polinesia. Pro casu naschimus in d'una famiglia e poveros o de riccos! Pro casu incontramus zertas personas e no ateras. Pro casu semus biancos e nieddos. Pro casu amus una educazione democratica o fascista. Dipendet dae sa familia, dae s'indula personale, dae sos amigos, dae s'iscola e dae sos liberos! Ma pius de totu deo pesso dae s'indula personale de ognunu.


B'at fascistas fizos de comunistas (raru, ma bi sunu, ispezie cando creschen, comente Giualiano Ferrara) e comunistas fizos de fascistas. Ma poveros fascistas e riccos comunistas, pensadebei.


Ma cal'est s'origine de sa peraula?


Comente nos ammentat Richard Boyle (The three princes of Serendip, 2000, Internet) , su manzanu de su 28 de Bennalzu 1754, Horace Walpole, fizu de su primu ministru inglesu Robert Walpole, fit unu paghizeddu istravagante e s'aiat fraigadu puru una dimora gotica in Londra matessi, a Twickenam, Lord de Oxford su 'e battoro, anticuariu, autore de su primu romanzu Goticu - The Castle of Otranto - (Londra 1764) fit sezzidu a taulinu iscriende una littera in sa cale pro sa prima orta sa peraula serendipity intresit in sa limba inglesa.


Sa peraula matessi issu l'aiat leada da una paristoria chi aiat bortadu in inglesu isse matessi, Sos tres prinzipes de Serendippi.


Custa paristoria fit bistada pubblicada pro sa prima orta in italianu in Venezia i  su 1557 da unu imprentadore giamadu Michele Tramezzino, su titulu de su liberu naraiat:


Peregrinaggio di tre giovani,  figliuoli del re di Serendippo. Per opra di M. Christoforo Armeno dalla persiana nell'  italiana lingua trapportato.


Chie fit custu Christoforo Armeno no s'ischit e si podet dare chi no siet mai esistidu e chi Michele Tramezzino matessi epat iscrittu sa paristoria ponzende umpare calicunas istorias orientales.




Fattu istat chi dae cando Horace Walpole at impreadu sa peraula in inglesu sa serendipidae at fattu su giru e su mundu e in ispessie cun s'internet.


Ca poi in definitiva est cussu chi devimus cumprendere: chi s'internet est su logu de serendipidade pro eccellenzia, per bi cheret su donu naturale e i s'ispiritu de osservazione puru navighende in s'internet.


Ma ite fit Serendippo? Serendippo fit s'isula de Silon - Ceylon - como Shri Lanka giamada puru Ceilao, Zeylan, Taprobane, and in finis Serendip.


S'istoria de sos tres prinzipes est curiosa meda ed est puru comica, ma nd'amus a faeddare un'atera die.


Bonos incuminzos e mezus fines 
(cheret narrer chi totu sas cosas incuminzadas cheren puru finidas e finidas bene!)










lunedì 26 dicembre 2011

Cuncordu de Orosei - Tzeleste Tesoro

Pro unu usu immediatu bo l'apo linkadu a vista.




Su Ninnidu de Gesus

Thathari, su 26 de Nadale, 2011, Santu Istevene

TZELESTE TESORO


http://www.youtube.com/watch?v=aqaK7j2FYzY


A TOTU SOS LETTORES FAVORISCO CUSTU CANTU ANTIGU E PREZIOSU.

de

SU CUNCORDU DE OROSEI, 


Tzeleste tesoro de eterna armonia (Ninnidu de su Nadale de Gesus)




Mi piaghet a favorire a totu sos cybernautas de custu poveru blog unu cantu chi a mie faghet benner   s'althuddu dogni olta chi l'iscurto.


At a esser chi m'ammentat meda su miserere chi cantat su cuncordu de Castelsardo in sa basilica de Santa Maria de Tergu su lunis de Pasca e Abrile e chi deo pitzinneddu de 11-13 annos iscultaia dogni annu in sa basilica matessi.


Iscultadelu e si bos piaghet, faghidelu connoschere in s'internet. Pro a mie est unu de sos pius bellos cantos de Sardigna ( i su top ten).


Saludos, un'abbrazzu a totu.


Bonas Pascas

Thathari, su Vintises de Nadale Duamizas e undighi,

Bonas Pascas, 


Bona Pasca 'e Nadale, e  Bonos incuminzos e mezus fines.

aggiummai m'ismentigaia de dare sas Bonas Pascas a sos battor amantiosos e pascensciles lettores.

Bonas Pascas a tottu,cun  Milli Uras de una mezus vida pro totu.

Totu ischides chi su Nadale Cristianu est sa prosecuzione de su Nadale de Mitra - naschidu in 'd'una grutta su 25 de su mese de Nadale - e de tantos ateros mitos de salvamentu.

In su solstizio de jerru puru sos romanos affestaian sa festa de su Sol Invictus, est a narrer sa vittoria de sa lughe subra sas tenebras de su mundu 'e sutta, de sa notte, de s'ateru mundu.

Fit sa festa pius manna e s'annu ca cheriat narrer su prinzipiu torra de sa vida ca su sole agabbaiat de miminare e torraiat a creschere, finas si custu cheriat narrer su prinzipiu de s'jerru.

Sos mitos, sos simbulos e sos archetipos sun importantes meda pro s'omine e pro sa salude de sa mente, comente nos ammentan Carl Gustav Jung, Elemire Zolla, Freud e ateros filosofos e pessadores, e pro cuss'est chi no devimus fagher sos presumidos e trattare simbulos e mitos comente cosas de ignoranzia e superstiziones innutiles.

A su contrariu, nos devimus preguntare subra su sinnificu profundu de custos mitos pro sos omines de onzi tempus.

Su Nadale est su mitu de salvazione pro eccellenzia, cheret narrer chi s'isperanzia de cambiare, de si rinnovare, de creschere (comente su sole) e de torrare a bida noa no devet essere mai perdida ca si nono s'omine s'abbandonat a su disisperu e si lassat andare comente unu navìu chena guvvernu.

A bois totu sas uras de poder rinnovare sempre s'isperanzia de unu mundu pius zustu e pius eticu, chi cuminzat, balet sa pena de si l'ammentare, dae s'ispiju inue nos abbaidamus dogni die, dae nois e tottu. Si cherimus cambiare unu pagu su mundu devimus cambiare a nois matessi;  custa est sa grande lotta de sa vida e nudd'atera. Si amus a resessire a cambiare a nois matessi in mezus tando su mundu, aberu, at a essere unu logu mezore de cussu chi amus agatadu.

No devimus aisettare chi cambien sos atteros, devimus mezorare nois matessi, sa nostra cuscenscia, sa nostra connoschenzia de cussu chi semus e de cussu chi cherimus essere.

A ruere amus a ruere donzi die, ma cussu chi contat est a si nde pesare e cuminzare torra a caminare.

Sos arabos - forsis su Coranu -  naran chi sa grande Jihad no est sa gherra contra e sos infideles, ma sa gherra contra a nois matessi. Custa est sa Grande Jihad, sa gherra contra e sos infideles est una Jihad minore, no sa pius importante.

Bonos incuminzos e mezus fines

giovedì 22 dicembre 2011

Kisuras 2 - Azuni


Thathari, su vintiduos de Nadale duamizas e undighi

SU SARDU IN ISCOLA

Kisuras 2- Azuni


Comunicassione de sos resultados de sa ricerca in su campu de sos piseddos e piseddas de su cursu.

  
Sara – mio nonno (75 anni) di Osilo) ha dei libri e forse dei quaderni in lingua sarda di quando era a scuola (elementari)

Giulia – mio padre ha dei testi di poesia sarda li porterò

Melissa (Santa Maria Coghinas, Gallura)

Si è fatta raccontare delle filastrocche:

sulle dita della mano (1)

Eu v’aggiu la fammi
eu oddu lu pani
eu andu e lu cumpariggiu
ed eu mi lu magnu.
NO, DETILU A ME
CHI SOGGU LU PIU MINOREDDU

Questa la recitavamo per la perdita dei denti:

SDINTIGATTU
MAGNA FARINA
ZOCCA LA JANNA
A SANTA CATALINA

sulle dita della mano (2)

Chistu e lu polcu
chistu l’a moltu
chistu la usciaddu
e chistu si la magnaddu
e a pimpirigheddu
no ni l’ani datu
palchi a scupiatu.


L’autista del pulman mi ha detto queste cose:

 il capodannu nel suo paese (Suni) è chiamato:  nott’e ennalzu



messa di  mezzanotte  missa e puddoso (messa dei galli)

non essere nè carne nè pesce: no so ne carri ne pesciu


Raimondo si è fatto recitare una preghiera

su lettu meu est de battor cantones , si trova recitata da un’anziana signora :


recitata da Caterina Pilo (Ossi)

Federico ha scoperto diverse parole in gergo che ci porterà

Letizia ha portato delle storie tratte da un libro famoso di racconti in lingua sarda con testo a fronte “Contos de foghiles”

calaite Uri ca, perchè Sig. Peppa: a Uri “perchè” si dice “calaite” altrove è “ca” cfr francese “car”

Sig Gavino (il famoso sig. Gavino)  (il collaboratore scolastico di Ossi ) ci fa sentire  Mastru Pittinaddu e altri canti dalla sua penna USB

Chiara canta in un coro che ha prodotto un cd di canti in lingua sarda che ci porterà presto.

Amus chircadu ateros documentos in s'internette e amus iscobertu chi petzi paritzos cantantes italianos ana cantadu in sardu. 
Custu cheret narrer chi sa limba sarda no est aggradessida solu a sos sardos e chi sos sardos deven imparare a viver s'identidade issoro cun pius allegresa e lebiesa (allegria e leggerezza).

Medas bortas sos discursos subra sa limba sarda sun pienos de retorica e sun pesantes a digilire!

Pro una pius manna lebiesa.

Amus garrigadu issu blog calicunos ligamentos (links) a cantonesa sardas famosas pro chi totu nde gosedas.
E bivat you-tube.



Pierangelo Bertoli & Tazenda - Spunta la luna dal monte

Corale Vivaldi - Notte de chelu

Zirichiltaggia - Fabrizio De André PFM in concerto

Fabrizio De Andrè Hotel Supramonte

Como Cheria

Procurad'e'moderare...Tenore di Neoneli (alberto zucca).wmv

MARIA CARTA - no potho reposare

Gianna Nannini canta in sardo No Potho Reposare,pezzi dei Tg

Ligabue: "Ai Cuddos" (canzone sarda)

LA BUONA NOTTE IN SARDO " Su lettu meu " @ Juannusai

mercoledì 14 dicembre 2011

Paleosardo.thathari-shasharu.

Paleo sardo: Thathari

Gonfalone de sa Sacerensis Turritana Universitas.
Sassari, Tattari, Sasser, Thathari, Tzatzari. 
Sapete quale di questi nomi è il vero nome di Sassari?
Provate a indovinare.
Sassari, direste. O Thathari, come leggete nel blog.
In realtà tutti questi nomi di Sassari sono veri, e cosa ancor più divertente, tutti contemporanei! Tutti vivi.

Cioè, nessuno di questi nomi è morto. Son tutti nomi vivi e vegeti della nostra città.

Sassari è italiano, Tattari è logudorese, Thathari è Nuorese-Logudorese, Tzatzari vien detto a Nule, Benethuthi e chissà ancora dove. Sasser è la pronuncia catalana o algherese.

Ma, voi mi direte, come mai tutte queste pronuncie diverse dello stesso nome?

La risposta è molto semplice. Come si capisce dalla ripetizione in tutte le lingue dello stesso suono: s-ss, t-tt, th-th, tz-tz, è chiaro che siamo in presenza dello sviluppo di un unico suono originario che ha lasciato il posto a tutti questi successivi sviluppi. Qual'è questo suono?
Da molti cercato e mai individuato perchè si è cercato dappertutto fuorchè nella giusta direzione,  questo suono originario è semitico.
Non dimentichiamo che la Sardegna è stata di sicuro, per almeno 1200 anni colonizzata da genti semitiche, fenici prima, punico-cartaginesi poi. Si scriveva  in Punico almeno sino al 200 dopo Cristo, per intenderci.

E che il capitolo sull'influsso semitico nella lingua sarda rimane tutto da scrivere nonostante gli ingenui e poco scientifici tentativi di alcuni amateurs locali.

E' lo sh semitico, di resh (latino rex, indiano rajah, capo, testa); la stessa sh semitica si ritrova infatti - con gli stessi esiti e trattamenti - in moltissime parole sarde, petha, petta, petza, puthu, puttu, putzu, giusto per fare un paio di esempi -. Facile (per modo di dire) quindi a questo punto risalire alla parola originaria dalla quale è giunta sino a noi Sassari-Tzatzari-Thathari. Occorre ipotizzare un originario *shashari o anche *shasharu o anche thatharis.

Thatharis suona greco e infatti in greco moderno thatharis significa "pettine". Interessante direte voi. sì, anche cosniderato che Olbia è greco, e di Olbia ce n'erano nel Ponto Eusino e anche presso Marsiglia. Del resto platamona non è forse greco e non significa forse "scoglio piatto e lungo?" cfr lo "scoglio lungo" di Porto Torres. E non ci sono i Pettini a Platamona? Forse furono chiamati così in tempio recenti, ma è curioso ugualmente.

Ma ci viene ancora in soccorso la lingua madre di tutte le lingue semitiche, l'accadico: troviamo infatti in accadico shasharu dal significato di "serra". Curioso, sapete infatti che il pettine rassomiglia a un seghetto e che i denti del pettine altro non sono che una specie di seghetto, e pare proprio che nel seghetto sia da ricercarsi l'intuizione dell'oggetto pettine. Ora "sega" si dice "serra" in sardo e "serra seca" era la zona più alta di Sassari. Ma vi siete chiesti che significa "serra seca"? Significa "sega tagliente" "sega che taglia", serra si chiamano le cime frastagliare dei monti e qualsiasi altura perchè richiama i denti di una sega, così come la cresta dei monti è la stessa cresta dei galli o la cresta dell'onda.

Shasharu, serra, serra seca, thatharis, pettine. Vi rendete conto che siamo sempre nello stesso campo semantico di un qualcosa di appuntito e dentato, pettini, sega o altura che dir si voglia?

E' il greco thatharis non è l'esatto sviluppo di accadico shasharu? Tzatzaru, tattaru, sassaru, thatharu. Lo spostamento di u in i è una possibilità testimoniata in centinaia di sviluppi semantici che non sto qui a raccontarvi. La u accadica è infatti madre sia delle u, delle o (che non esistevano essendo il timbro vocalico ancora molto chiuso) e delle i. Una u tutto fare insomma, ah, dimenticavo anche molte, non tutte, vocali a.
Evviva la u pansarda.

P.S. Mi so abbistu, como chi apo finidu su post de aer iscrittu in limba italiana e no in limba sarda. No mi nde so abbizadu. Est bistada una cosa "inconscia". Est bessida in italianu e in italianu restada. E poi, amus nadu chi custa est una rivista abberta a totu sas limbas, est giustu chi diemus s'ispaziu puru a s'italianu, a s'inglesu, chena pregiudizios. Tantu, pro como cussos chi faeddan, iscrien e leggen in sardu già no sun meda meda...si goni tantu che ettamus unu post in italianu o in inglesu est pro los cuntentare cun d'una entada de aria frisca, si no li enit sa frebba a si leggere totu in sardu!

De bonaccias e de navigassione.

Thathari. su battrodighi de Nadale, dumaizas e undighi.

AVVISU A SOS NAVIGANTES: BONACCIA, MANCANTZIA DE 'ENTOS,

In dogni navigassione, ispessie in su passadu, cando sos navios andaina a vela, bi podiat aer momentos malos, de mancantzia de 'entu, Fit sa bonaccia.
Paret chi custas bonaccias s'acciapen puru navighende in s'internet e pilotende unu naviu chi si narat blog.

Dae calchi die semus intrados in d'unu tempus de bonaccia ei sa navigassione est perigulosa, no ca su mare est malu, ma ca su mare est frimmu.

Sos marineris diventan nervosos, brigan pro unu nudda, totu si lamentan e naran: ma inoghe ite che faghimus, no andamus ne addainantis ne addaisegus, semus arressos.

Beru est. Su capitanu chircat de abbonare sa ciurma, n'dapproffittat pro acconzare sas velas, reparare calchi guastu, dissinnat  calchi acconzu, ma paren totu iscujas, sos marineris no biden s'ora de torrare a viaggiare. Cheren intender su entu in cara, cheren bider sas velas unfiadas dae su entu, cheren intender sas undas de su entu chi ispinghen su naviu, cheren intender s'abba de sa sundas chi lis isfuettat sa cara. 

Custa bonaccia est che una maladia, sos marineris sun istraccos, paret chi una istracchidudine chen remediu s'appadronet de sos membros issoro.

IN custos momentos no bi cheret nudda pro chi una istinchidda de giaramentu de carveddu ponzet fogu a sa nave ei sos marineris s'arrempellen contra e su capitanu.

Nachi su sensu de Moby Dick est chi s'omine no si podet vindicare contra e sa natura, o puru nachi chi su sensu est chi sa rejone est cumprender sos limites chi sa natura nos at impostu, de no cummitter su peccadu de hybris, dei isfidare sos deos.
In su Hemingway de Il vecchio e il mare, sa lotta de s'omine contra e sa natura est una ribellione, comente cun Prometeo, e comente pro sos poetes romanticos, s'isconfitta est già inscritta in su destinu, ma est già importante de si ribellare ai custu destinu, ei sa ribellione matessi pro cussa isfida impari contra su fadu, contra sa sorte, contra sos deos, est già una vittoria.

Ed est su matessi chi narat Conrad, um ateru marineri, chi in sa prefazione a Su Negru de su Narcissu, iscriet chi no est sa vittoria chi contat, ma sa proa, su tentare de cambiare su destinu, s'isfida.

Est custu chi puru in sos  momentos de bonaccia faghet chi no nos arrendimus, ma isettamus chi sos bentos torren a sulare, ca totu semus naschidos pro navigare.

Comente naraiat cuddu romanu benzende paret  in Sardigna, navigare necesse est, vivere non necesse.

E tando, a chie cheret cumprender, pagas paraulas.

Istadebos chietos, arrempelladebos, ma cun ispiritu tranchillu. 
Tantu, vivere non necesse. Navigare necesse.






giovedì 8 dicembre 2011

Sa cunferenzia regionale annuale in d'un'agriturismu.

Thathari, su otto de Nadale, duamiza e undighi.

Sos logos de sos sonos.


Sa cunferenzia annuale de sa Regione Sarda subra sa limba sarda in d'unu agriturismu!





Santa Maria Iscorraoes.

M'azis a narrer chi cun tota sa crisi italiana, europea e de s'euro, occuparesi de sa chistione de sa limba sarda e de comente sos politicantes regionales cuan su problema sutta a su tappetto, organizzende tres dies de baldorias in d'unu agriturismu imbetzes de unu centro congressi abbertu a su pubblicu e a totu sos sardos,
est una chistione chi faghet a rier.


Mi nd'abizo e bos dimando iscuja. Ma leggende in sa Nuova sa notiscia de sa FANTASMATICA Cunferenzia Regionale Annuale subra sa limba sarda m'est bennidu unu pagu de dolore 'e matta.


Universitas Turritana.
Li devet esser parfida un'idea geniale ai sos burocrates de sa Regione Sarda a ammanizare sa Cunferenzia Annuale subra sa LIMBA Sarda in d'unu agriturismu de S'Alighera.


Idea geniale abberu, pro pagos amigos, chi sa giornalista giamat diffattis "esperti del settore", intr'e sos cales zitat Benito Urgu, su solitu Pillonca e ateros amantiosos.


Su populu sardu chi faeddat sa limba sarda e chi la tenet bia, restat in su balcone. Bene meda, sighidela gai.

Nachi cras in S'Alighera b'est sa CUNFERENZIA REGIONALE DE SA LIMBA SARDA. Deo l'apo ischidu  gai, pro casu, isfogliende sa Nuova Sardegna. In sa pagina de sa cultura un'articuleddu minore naraiat chi cras e barigadu in d'unu agriturismu de s'Alighera si tenet sa Cunferenzia Regionale de sa Limba Sarda.

Battor moros imbreagos.
Si giornale narat chi sa cunferenzia est dedicada a sa musica e a sa limba sarda e su sardu in sas iscolas.

Su giornalista narat chi s'annu passadu in totas sas iscolas de sa Sardigna b'at istadu 60 progettos. Chi cheret narrer nudda.

Cust'annu nachi nde dia n poder finanziare 120, nachi.

Como duas cosas mi enit de narrere.

E comente est chi sa Cunferenzia Regionale de Sardigna subra sa LIMBA SARDA si tenet in d'un agriturismu? No la podian tennere derettu in d'unu coile? S'agriturismu nachi si narat SA MANDRA, mi paret giustu. Est su logu de sos mandrones.

Chie ets bistadu imnvitadu? Ei sa populassione sarda, sos faeddantes, si fin bistados interessados a sa Mandra totu si che deven thuccare?

Su mazzuccu de s'accabadora.
Nachi bi sun sos rettores de Thathari e de Cagliari. Ei custos duos no an'apidu nudda ite narrere subra cust'abboju de carbonaros?

Ma it'est ana paura de esser denunziados pro reunione sediziosa?

Istademi ene, e affutidebonde, finzas chi sa limba sarda l'ana a contivizare goi, drommide sonnios tranquillos.

SIAMO IN BUONE MANI.

Saludos, a passare notte 'ona.

Battor moros mutzigos.
A mie mi paret chi custa cunferentzia assimizat pius a un'abboju de addetti ai lavori, che a unu servitziu pubblicu. Ite nde narades? Ma sa veridade ad a esser chi nemmancu issos bi creen, o chi sa limba sarda interessat solu a sos chentu personazos de sempre.

PS Nachi sa Regione si faghet finanziare dae s' Europa unu progettu digitale pro sa limba  de unu millione e ottighentos miza euros chi sunu guasi battor miliardos de francos betzos.
Amus a cherrer bider sos contos de custo s bellos dinaris.
Amus a bider, zente.

sabato 3 dicembre 2011

Abboju de cantos sardos.

Thathari, su 3 de Nadale duamizas e undighi


Abboju de cantos sardos.


S'associazione corale thatharesa "Amici del canto sardo"
presentat un'abboju de cantos sardos.

Oe a sas otto e mesa in su TEATRO SMERALDO
in Thathari si tenet su Festival de battoro de sos Cantos Sardos
( 4° Festival Canto Popolare Città di Sassari).

Sa direzione artistica est de su prof. Salvatore Bulla, presentat s'iscrittore in limba Salvatore Patatu.

giovedì 1 dicembre 2011

Phrasarium

Thathari su primu de Nadale, duamizas e undighi.


Kisuras.
Phrasarium sacerensis, pars secunda


cum sermo juvenilis




namus-nanna!, apax legomenon, etim.?; < annamus anna? gergo scout non meglio precisato, forse da nap. namuninne? andiamocene? ricordo un “namoninni” che era
un tormentone a Nulvi negli anni settanta.
a cul’in piparu, col retro eccessivamente sollevato
a dite? log. perchè?
a dolima e matta ses? Osilo, hai mal di pancia? (ironico)
a dulori di mazza sei? gall. come sopra
a k’istroscias! Ittiri, sparisci! più energico di istupache e di franghedi
a peotta, pedibus calcantibus
ancu ti nde falet unu raju, ti scenda un rajo! ti scenda un crasto!
andando bene sei a scuola? calco grammaticale
areste, scontroso, selvatico, mi che sei areste!
aresthu, ss, areste, selvatico, aspro, scontroso
arrasto, nonna: “ebbè buono è il mangio?” amico “eh, ci vorrebbe un pò più di arrasto!
arraz’e zente, che razza di gente!
babbarrottu becciu, ........ canzone ss; il babbarrottu dovrebbe essere la rondine?
babbu regottu, osilo, titolo di un racconto
beddu di nonna, bello di nonna
cabu d’ainu, testa d'asino, di persona scarsa di comprendonio
cabu di ventu, tipo scarsamente concentrato; lett- testa di vento, quindi....
caddu, eufemismo, cfr catta
can’e abba, Ittiri, “lo dice nonno quando il cane entra in casa”
capitina, eufemismo
carraggiu, eufemismo, tradotto da Franscesco con “cesso a pedali”, eufemismo
cascetta, spia, uno che fa la spia, mi che sei un bè cascetta! sei uno spione
catta, eufemismo
cazzarola, eufemismo
cesso a pedali, ital. locale, per feo
cessugà, log; cessuggà ss, abbr. di cessu-cane, con cessu da Gesus e cane
eufemismo 
chistu è lu polcu, filastrocca  delle dita in gallurese, chistu l’ a moltu, ....
ciapino, da ciapinu, cfr ital. schiappa, cfr ital. sett. s-ciapa, ma va là s-ciapa! e ss,
quanto sei ciapino a pallone!
cori meu, esclamaz. lett. cuore mio
coro meu, esclamaz. santo cielo!
costazos, “fiancos” risposta celebre all'augurio: "A chent’annos!” l’uomo, che aveva già
98 anni, pare che così rispondesse - “ello proite, sos ateros, dae costas ti n’essini?”
  “perchè gli altri ti escono forse dalle costole? cioè ti costa così tanto augurarmene
qualcuno in più?”
custu est su macchine chi tenes in conca, questa è la scempiaggine che hai per la testa
dannalzu, distruttore
di ca razza sei, PT , a quale gens appartieni?
di ca sei figlioru? filgio di chi sei
digrasciadu, log. disgraziato
digraziaddu, ss, idem
e sinno? e se no? guanto di sfida
ello tandu puru tu chinzi sei , Gall. (Melissa “questa espressione mi fa
molto ridere perchè viene pronunciata in fretta: ellotandu -prùtukìntzisèi)
escimini da mezu, gall.levati dai piedi
faddiboccia, lett. uno-che-fallisce-la boccia, prestito dal gergop dei bocciofili,
si dice di uno scarso a centrare le bocce, e quindi scarso nella mira in genere.
franghedi! Ittiri, vaporizzati, nebulizzati, eclissati, sparisci; cfr istupache e
a k’istroscias
isbarradu chi t agatene, affettuoso augurio: ti trovino aperto (per i saldi?)
isbarradu, lett. aperto in due, come si fa con l’agnello; cfr camp. squartarau!
istupache! Ittiri, levati dai piedi
ite digrasciadu chi ses, sei un bel disgraziato, va là!
l’asthri! ss, ironico, gli altri,
legna verde, azziccato = braccino corto, riccio in tasca, zecco, 
ma davvero sei? dal sardo abberu ses? dici sul serio?
macchine a cabbu, ss+ mix, scemenza in testa
maccu che caddu ses!| detto dal nonno al nipote che gli annuncia
di fare danza artistica: sei proprio matto come un cavallo
mascì, 
mascité
masciteddu
mi falessia un raju
mi scenda un rajo
mortu male
mussì
mussiteddu
mussittè
muzza-li-mani, osilo, mantide religiosa
noni! ho detto di no
nono! ho detto di no
ntz, laconica espressione negativa: no!
pisigulare, mettere il naso negli affari altrui,
pisigulu, ficcanaso
raju, mi falet raju, mi incenerisca un fulmine
s’ihureddu, poveretto
s’ihuru, 1 poveretto, 2 mascalzone
sant’andrìa, male conzale, metti le mani che te le mozzo, ( P.T.)
ninna nanna gotica
scascettare, fare la spia per mettere nei guai qc
su santu chi t’at fattu
surziteddu! sorcino, detto a un gatto ?!
ti ni falia un raju, ti colpisca un fulmine
ti scenda un crasto, ti colpisca un masso
tirrioso, è un bè tirrioso
volere, visto, non vuoi visto, non vuole visto
zecca in curu, eufemismo per tirchione, PTorres
zecco/zecca, tirchione, attaccato (ai soldi), braccino corto, legna verde,
riccio in tasca, “non gli chiedere soldi è un bé zecco!”
squartarau! (camp.) cfr (log.) isbarradu chi t'agatene, ti trovino aperto come un agnello (delicato!)


DICIOS  NO NDE CHELZO NO NDE CHELZO E BETTAMILU A CUGUDDU 


venerdì 25 novembre 2011

WATZLAWICK'S AXIOMS EXPLAINED.

Thathari, su vintinoe de Sant'Andrìa, duamizas e undighi.



Comunicassione: sos chimbe assiomas de Watzlawick ispiegados dae duttòr  Gordon Coates.




Sas runas celticas (futark)
Mi so medas bortas priguntadu su sinnificu beru de sos assiomas de Paul Watzaliwick, su filosofo-psicanalista de su gruppu de Palo Alto, chi aìa incontradu pro sa prima olta in su liberu de  Il libro della comunicazione, ma, a narrer tota sa santa veridade, no los aia cumpresos bene de su totu, finzamentas chi no los apo leggidos ispiegados dae Gordon Coates, unu duttore australianu chi iscriet e pubblicat in s'internet. Pro su piaghere 'ostru e si bos piaghet s'inglesu bo los giro signakendebos in su matessi tempus su situ originariu inue podidea acciapare ateras cosas interessantes.

Gordon Coates est unu duttore chi at tribagliadu meda cun malaidos terminales e duncas at appidu modu de s''interrogare meda subra su sensu de sa vida, sa comunicassione, sas emoziones. At istudiadu filosofia occidentale e orientale e at iscrittu meda pro aggiuare sa zentea cumprendere sas emoziones e sa comunicazione.

De seguru m'at fattu cumprendere su sinnificu de sos chimbe assiomas de Paul Watzlawick e bos assiguro chi no fit fazile a los ispiegare gai 'ene.

Pro como bo' lu leggides in inglesu, si cherides. 

Una die, si m'aggradat, no est improbabile chi los borte in sardu o in italianu, o in ambas limbas.

" Quite a lot of communication is carried on below the level of consciousness. You don't have to think about this sort of communication, it just happens automatically. This certainly saves some effort, but it does not always have the effect you might have chosen, if you had had the opportunity to consult yourself about the matter!
Even when you think you are not sending any messages, that absence of messages is quite evident to any observer, and can itself constitute quite a significant message. Not only that, but we usually transmit quite a few non-verbal messages unconsciously, even when we think we are not sending any messages at all.
This means that, unless you are a hermit, you cannot really avoid communicating. You can, of course, very easily get your communication scrambled – often in both directions – but that is not much consolation. In other words, you cannotnot communicate… but you can not communicate accurately!
The "cannot not" part of that last sentence is in fact the first and best known of Paul Watzlawick's five axioms of communication.[1] Despite their age, and the changes that have occurred in the usage of some of the terms employed, each one has something helpful to offer. I will therefore list these axioms, and comment very briefly on each.

Axiom 1 (cannot not)

"One cannot not communicate." Because every behaviour is a kind of communication, people who are aware of each other are constantly communicating. Any perceivable behaviour, including the absence of action, has the potential to be interpreted by other people as having some meaning.

Axiom 2 (content & relationship)

"Every communication has a content and relationship aspect such that the latter classifies the former and is therefore a meta-communication."Each person responds to the content of communication in the context of the relationship between the communicators.[2] The word meta-communication is used in various ways (and therefore not at all, by me) but Watzlawick uses it to mean the exchange of information about how to interpret other information.
Just as the interpretation of the words "What an idiot you are" could be influenced by the following words "Just kidding", it could also be influenced by the relationship between the communicators. In the example given, the word "idiot" might be accepted quite happily from a close friend, but convey an entirely different meaning in other circumstances.

Axiom 3 (punctuation)

"The nature of a relationship is dependent on the punctuation of the partners' communication procedures." In many cases, communication involves a veritable maelstrom of messages flying in all directions. This applies especially to the non-verbal messages. The "punctuation" referred to is the process of organising groups of messages into meanings. This is analogous to the punctuation of written language. In either case, the punctuation can sometimes alter the meaning considerably.
For example, consider the occurrence of an angry response after an interruption, the latter having followed a suggested course of action. This might be interpreted as anger at the suggested course of action, if the interruption was "punctuated out" of the sequence, so that the suggestion and the anger were effectively grouped together as a tight sequence. However, if the receiver punctuated the information so that the interruption and the anger formed a tight sequence, it might be interpreted as anger at the interruption.

Axiom 4 (digital & analogic)

"Human communication involves both digital and analogic modalities."This one needs a bit of translating! The term "digital", which today usually refers either to numbers, computers or fingers, is used in this axiom to refer to discrete, defined elements of communication. These are usually words, but very specific gestures with generally agreed meanings would also qualify.
The term "analogic" also needs some translation. It is a variant of analogical, the adjective derived from analogy. It therefore refers to a correspondence, in certain respects, between things which are otherwise different. In this case, it describes a type of communication in which the representation to some extent evokes the thing to which it refers. For example, shaking a fist in front of a person's face would evoke the idea of violence.
What else needs translating? Oh yes, "modalities". As mentioned in Appendix 1, the word "modality" is used in very many different ways. In this case, I think Watzlawick is using modalities in the sense of types or sorts of information transfer.

Axiom 5 (symmetric or complementary)

"Inter-human communication procedures are either symmetric or complementary, depending on whether the relationship of the partners is based on differences or parity." A "symmetric" relationship here means one in which the parties involved behave as equals from a power perspective. The chance of airing all the relevant issues should be greater, but it certainly does not guarantee that the communication will be optimal. The parties could simply be equally submissive, or equally domineering. However, communication between equals often does work well.
A "complementary" relationship here means one of unequal power, such as parent-child, boss-employee or leader-follower. This is much more efficient in some situations. For example, the unequal (complementary) relationship between soldiers and their officers means that soldiers are very likely to obey a surprising order, such as "Get out of the truck and jump in the river!" without delay – rather than debating it, perhaps with great interest, but quite possibly at fatal length."

Gordon Coates (www.wanterfall.com), wanterfall e-books.

pubblicadu in osservansia e sigundu sos indirizzos de Creative Commons.

NOSTALGIA

THATHARI , SU TRES DE LAMPADAS 2019 Nostalgia, est paraula grecana, cheret narrere, comente ischides tottu, dizizu de torrare an domo ...